Asset Publisher Asset Publisher

Żołnierze wyklęci

Obchody w Nadleśnictwie Międzyrzec

W przypadający 1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, delegacja międzyrzeckich leśników  odwiedziła  zbiorą mogiłę żołnierzy Armii Krajowej z oddziału „Zenona” w Leszczance.  Piotr Kowalczuk, zastępca nadleśniczego  i   sekretarz  Adam Szulik wraz z  członkami  Konnej Straży Ochrony Przyrody i Tradycji: komendantem Andrzejem Nowakiem oraz Waldemarem Kosieradzkim,  złożyli kwiaty i zapalili znicze.

Leśna, zbiorowa mogiła  żołnierzy AK z oddziału Stefana Wyrzykowskiego ps. „Zenon”, poległych w walce z Niemcami w dn. 22- 26 lipca 1944r, znajduje się na   terenie leśnictwa Leszczanka. Przed laty, w ramach akcji „Burza",   w rozległym  kompleksie leśnym „smolne Piece"  rozegrała się krwawa bitwa. Oddziały partyzanckie AK  „Zenona"  i „Lecha" – Stanisława Chmielarskiego  sparaliżowały wówczas odwrót cofającym się formacjom Wermachtu. Finał akcji „Burza" w Obwodzie AK Biała Podlaska zakończył się 26 lipca 1944r zajęciem miasta przez oddziały partyzanckie.   Niestety, wielu ocalałych z oddziału „Zenona" podzieliło po wojnie los „żołnierzy wyklętych", tułając się po lasach i przeżywając męczarnie  w katowniach Urzędu Bezpieczeństwa.

Po wojnie S. Wyrzykowski był  represjonowany,  ukrywał się i uciekł za granicę. Po powrocie w 1951r. został aresztowany i osadzony w więzieniu. Władze PRL skazały go na karę śmierci, zamienioną następnie  na dożywocie.  Po sześciu latach został uwolniony. W latach 1950-1970 on i jego rodzina żyli inwigilowani przez Służby Bezpieczeństwa. Zmarł 4 lutego 1985 roku w Siedlcach.

„Żołnierze wyklęci”

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych został uchwalony przez parlament i jest obchodzony od 2011r. Święto przypada w rocznicę stracenia w 1951 r.  przez bezpiekę 7 przywódców IV Zarządu Głównego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" – kierownictwa ostatniej ogólnopolskiej konspiracji, kontynuującej od 1945 r. dzieło Armii Krajowej. Mianem „żołnierzy wyklętych” określani są żołnierze tworzący powojenną konspirację. Byli najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej władzy. W 1945 r. działało w nim nawet 200 tys. konspiratorów. 20 tys. z nich walczyło w oddziałach partyzanckich, a kolejnych kilkadziesiąt tysięcy zapewniało partyzantom m.in. schronienie i łączność. Propaganda komunistyczna w PRL nazywała żołnierzy konspiracji niepodległościowej „zaplutymi karłami reakcji”. Bohaterowie podziemia antykomunistycznego za swoje działania skazywani byli na śmierć, wieloletnie więzienie lub pobyt w obozach. Wśród ofiar byli m.in. rotmistrz Witold Pilecki „Witold”, generał August Fieldorf „Nil”, Danuta Siedzikówna „Inka”, Józef Kuraś „Ogień”, Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, Mieczysław Dziemieszkiewicz „Rój”, czy  Hieronim Dekutowski „Zapora”.